مقایسه کامل کامپوزیت لایت کیور و سلف‌کیور؛ کدام انتخاب بهتری است؟
در دندانپزشکی ترمیمی، انتخاب نوع کامپوزیت نقش مهمی در کیفیت درمان و ماندگاری آن دارد. دو گروه اصلی کامپوزیت‌ها که بیشترین کاربرد را دارند، لایت‌کیور (Light-Cure) و سلف‌کیور (Self-Cure) هستند. بسیاری از دندانپزشکان جوان هنگام خرید مواد ترمیمی این سؤال را دارند که کدام نوع برای موارد بالینی مناسب‌تر است. در این مقاله به‌صورت علمی اما روان، تفاوت‌ها، مزایا و معایب هرکدام را بررسی می‌کنیم.
کامپوزیت‌های لایت‌کیور یا نوری، موادی هستند که برای سخت شدن نیاز به تابش نور آبی (طیف ۴۰۰ تا ۵۰۰ نانومتر) از دستگاه لایت کیور دارند. این نور با فعال کردن فوتواینیشیِیتورها (مانند کامفورکینون)، باعث آغاز فرایند پلیمریزاسیون می‌شود.
مزایای کامپوزیت لایت کیور
-
کنترل بهتر زمان کار: دندانپزشک تا قبل از تابش نور می‌تواند کاملاً روی شکل‌دهی و فرم دادن ترمیم تمرکز کند.
-
زیبایی بیشتر: رنگ و شفافیت نزدیک‌تر به دندان طبیعی دارند.
-
کاربرد گسترده: برای ترمیم‌های قدامی و خلفی، ونیر کامپوزیتی و حتی فیشورسیلانت استفاده می‌شوند.
-
میزان انقباض کمتر: در مقایسه با برخی کامپوزیت‌های سلف‌کیور، استرس انقباضی کمتری ایجاد می‌کنند.
معایب کامپوزیت لایت کیور
-
وابستگی به دستگاه لایت: اگر نور کافی یا سالم نباشد، پلیمریزاسیون ناقص رخ می‌دهد.
-
عمق پلیمریزاسیون محدود: معمولاً تا ۲ میلی‌متر در هر لایه سخت می‌شوند، بنابراین نیاز به لایه‌گذاری تدریجی دارند.
-
حساسیت به نور محیطی: قرار گرفتن طولانی در معرض نور محیط، قبل از کیور نهایی می‌تواند کیفیت کار را کاهش دهد.
کامپوزیت سلف‌کیور چیست؟
کامپوزیت‌های سلف‌کیور یا شیمیایی، موادی هستند که از ترکیب دو خمیر A و B (شامل بنزوئیل پراکساید و آمین‌های فعال) تشکیل می‌شوند. پس از مخلوط کردن، واکنش شیمیایی شروع شده و ماده بدون نیاز به نور، به‌طور خودکار سخت می‌شود.
مزایای سلف‌کیور
عدم نیاز به دستگاه لایت: گزینه‌ای مناسب در شرایطی که دسترسی به دستگاه کیور وجود ندارد.
پلیمریزاسیون یکنواخت‌تر در عمق: حتی در حفرات عمیق که نور به‌خوبی نفوذ نمی‌کند، به‌طور کامل سخت می‌شوند.
مقرون‌به‌صرفه‌تر: قیمت پایین‌تری نسبت به لایت‌کیور دارند.
معایب سلف‌کیور
کنترل محدود روی زمان کار: پس از مخلوط شدن، دندانپزشک تنها چند دقیقه فرصت دارد تا فرم‌دهی انجام دهد.
ظاهر کمتر زیبا: از نظر شفافیت و رنگ، به دندان طبیعی شباهت کمتری دارند.
حساسیت به نسبت مخلوط: اگر خمیرها به‌درستی ترکیب نشوند، استحکام و کیفیت نهایی کاهش می‌یابد.
| ویژگی | لایت‌کیور | سلف‌کیور |
|---|---|---|
| روش سخت شدن | با نور آبی | واکنش شیمیایی |
| کنترل زمان کار | بالا (تا قبل از نوردهی) | محدود (پس از مخلوط شدن) |
| زیبایی و شفافیت | عالی | متوسط |
| عمق پلیمریزاسیون | محدود (۲ میلی‌متر) | یکنواخت‌تر در عمق |
| نیاز به تجهیزات | دستگاه لایت کیور | بدون نیاز |
| هزینه | بالاتر | اقتصادی‌تر |
کاربرد هر کدام در کلینیک
کامپوزیت لایت‌کیور بیشتر در ترمیم‌های زیبایی و نواحی قدامی کاربرد دارد. همچنین برای ترمیم‌های کوچک خلفی که کنترل لایه‌گذاری آسان است، گزینه‌ی اول دندانپزشکان است.
کامپوزیت سلف‌کیور در شرایطی که حجم ترمیم زیاد باشد یا دسترسی به نور کافی وجود نداشته باشد، انتخاب مناسبی است. همچنین در مطب‌های مناطق کم‌امکانات، همچنان جایگاه خود را دارند.
جمع‌بندی
انتخاب بین لایت‌کیور و سلف‌کیور کاملاً به شرایط بالینی، تجهیزات موجود و انتظار دندانپزشک از نتیجه درمان بستگی دارد. به‌طور کلی، لایت‌کیورها به دلیل زیبایی و کنترل بهتر زمان، انتخاب اول بسیاری از دندانپزشکان مدرن هستند، اما سلف‌کیورها همچنان در موارد خاص (حفرات عمیق، نبود دستگاه لایت، یا ملاحظات اقتصادی) کاربرد دارند.
اگر به‌دنبال خرید این محصولات هستید، بهتر است هر دو نوع را در مطب داشته باشید تا در شرایط متفاوت، بهترین انتخاب را داشته باشید. برای خرید به صفحه فروشگاه دنت طب مراجعه کنید.
